თავადი ილია ჭავჭავაძე მეცხრამეტე საუკუნის მეორე ნახევარში და მეოცე
საუკუნის დასაწყისში საქართველოს ეროვნულ-განმათავისუფლებელი მოძრაობის
ლიდერი იყო. ის 1907 წელს რუსეთის სოციალ-დემოკრატიული პარტიის
ტერორისტებმა მოკლეს. ფილმი ჭავჭავაძის მკვლელობის ისტორიას შეეხება.
პროექტში ნაჩვენებია, თუ როგორ ცდილობდა საბჭოთა პერიოდში სტალინის
ხელისუფლება მკვლელობა რუსეთის იმპერიის სპეცსამსახურებისათვის
გადაებრალებინა.
1993 წლის 31 დეკემბერს საქართველოს პირველი პრეზიდენტი სამეგრელოს
მაღალმთიან სოფელში იღუპება. მოკლეს თუ მართლაც თავი მოიკლა ზვიად
გამსახურდიამ? დოკუმენტური ფილმი გამსახურდიას სიცოცხლის უკანასკნელ
დღეებსა და მისი სიკვდილის შესახებ მოგვითხრობს.
რა მეთოდებით ებრძოდა სახელმწიფო უშიშროების კომიტეტი საბჭოთა
პერიოდში თავისუფალ სიტყვას? ფილმი სამოცდაათიან წლებში საბჭოთა
საქართველოში დისიდენტურ და ეროვნულ-განმათავისუფლებელ მოძრაობას შეეხება.
ფილმში მოთხრობილია, როგორ ებრძოდნენ და აპატიმრებდნენ პროგრესულად
მოაზროვნე ადამიანებს, რომლებიც სახელმწიფოში სიტყვის თავისუფლებისათვის
იბრძოდნენ. ყოფილი დისიდენტები უშიშროების სამსახურების ციხეებში
გატარებულ წლებს იხსენებენ. გამოყენებულია იშვიათი ვიდეომასალა, მათ შორის,
უშიშროების კომიტეტის მიერ გადაღებული ფარული კადრები.
1989 წლის 9 აპრილს საბჭოთა არმიის ნაწილებმა საქართველოს დედაქალაქ
თბილისში მშვიდობიანი მიტინგი დაარბიეს, რასაც 20 ადამიანის სიცოცხლე
შეეწირა. მომიტინგეები ადგილობრივი ხელისუფლებისაგან საბჭოთა კავშირიდან
გამოყოფას და დამოუკიდებლობის გამოცხადებას ითხოვდნენ. ფილმი 9 აპრილის
ტრაგედიას შეეხება, გამოყენებულია იშვითი ვიდეომასალა, მათ შორის,
სახელმწიფო უშიშროების კომიტეტის მიერ გადაღებული 9 აპრილის ღამის ფარული
კადრები.
საბჭოთა კავშირში სიკვდილით დასჯა მკაცრად გასაიდუმლოებულ ვითარებაში
ხორციელდებოდა. დოკუმენტური ფილმი სწორედ სიკვდილით დასჯის ამ საიდუმლო
პროცედურას შეეხება. ფილმის მეშვეობით პირველად აეხადა ფარდა ამ საიდუმლოს.
მაყურებელმა იხილა ის ადამიანები, რომლებიც სიკვდილით დასჯაში
მონაწილეობას იღებდნენ, ნახა ის საიდუმლო კამერა, სადაც განაჩენი სისრულეში
მოჰყავდათ. ყოფილი სიკვდილმისჯილები საკანში გატარებულ დღეებს იხსენებენ.
